قرارداد تجاری بین الملل یا قرارداد بازرگانی بر مبنای قوانین تجارت جهانی و یا قانون تجارت یک کشور بصورت حقوقی بین دو شخص حقیقی یا حقوقی منعقد می شود.
از شایع ترین قراردادها در دنیای تجارت بین الملل، قرار داد خرید و فروش بین الملل می باشد. مورد معامله در این قرار داد میتواند کالا، خدمت و یا تکنولوژی باشد. این نوع قرار دادها عمدتا در عمل صادرات و واردات مورد استفاده قرار میگیرند.
قرار داد توزیع بین الملل ، نوعی دیگر از قرار دادهایی است که در بازرگانی و تجارت بین المللی کاربرد دارد. در بسیاری از موارد، کسب و کارهای بین المللی برای فروش محصولات یا خدمات خود، در بازارهای بین المللی اقدام به اعطای نمایندگی تجاری در فراسوی مرزهای کشور خود می نمایند و این نمایندگان و یا توزیع کنندگان قالبا وظیفه بازاریابی، توزیع و فروش محصولات شرکت مادر را در یک یا چند کشور مشخص بر عهده می گیرند. شرکت مادر در قبال دریافت تعهداتی مثل اهدافی برای حداقل فروش سالیانه، اقدام به واگذاری انحصاری فروش محصولات خود به توزیع کننده نموده و نماینده نیز ضمن دریافت درصدی سود، به فروش آن در بازار منطقه ای اقدام می کنند. قابل ذکر است که بعضی از کسب و کارها برای اعطای نمایندگی، شرایط خاصی را درنظر میگیرند، برای مثال دریافت مبلغی در ابتدای کار بابت حق استفاده از نام برند، وضع استانداردهای سختگیرانه در خصوص شرایط شعب نمایندگی مثل: متراژ، مکان و امکانات مورد استفاده از جمله شرایطی است که کسب و کارهای معتبر و بزرگ میتوانند برای اعطای نمایندگی درخواست کنند.
برای اعطائ مجوز یا حق امتیاز، قرار داد فرانشیز یا فرانچایز مورد استفاده قرار می گیرد. صاحب یک کسب و کار، در قرارداد فرانشیز به طرف مقابل خود اجازه استفاده از برند (مجوز) یا سیستم کسب و کارش خویش را می دهد.
الف: قرار داد فرانشیز تولیدی
ب: قرار داد فرانشیز خدماتی
پ: قرار داد فرانشیز توزیعی
با توجه به اهمیت تجارت و گسترش بازرگانی بین المللی، به مرور قراردادهای تامین مالی نیز جنبه بین المللی و فرامرزی یافته اند. در این روش، بانک ها و سایر موسسات مالی، اقدام به تامین مالی برای کسب و کارها در کشوری غیر از کشور اصلی خود می نمایند. اساسا این مدل از قراردادها بیشتر در تامین مالی پروژه های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند و برای بین المللی کردن کسب و کارها ضرورت حیاتی دارد.
مدل دیگری از قرار دادهای بین المللی است که مربوط به قراردادهای پیمانکاری، جهت ساخت و ساز و اجرای پروژه است. در این نوع از قرارداد معمولا اجرای پروژه های بزرگ ساختمانی و صنعتی، ساخت پروژه های بزرگ مانند: احداث پالایشگاه، نیروگاه و … از جمله این موارد هستند. در صنعت نفت و گاز کشورمان گاها به این نوع قرار داد قرارداد باز خرید هم گفته میشود. قرارداد بیع متقابل قرارداد بلند مدت محسوب میگردد که طرف خارجی به عنوان پیمانکار، مسئولیت سرمایه گذاری و تجهیز پروژه را بر عهده می گیرد.
یکی از پرکاربردترین قراردادهای بین المللی، قرارداد جوینت ونچر یا قرار داد سرمایه گذاری مشترک است. زمانی که چندین شرکت تجاری در راستای افزایش سود و کسب سهم بیشتری در بازار اقدام به تاسیس یک شرکت متحدالشکل کرده و در سود ، زیان ، امکانات و تجهیزات با هم شریک هستند از قرارداد جوینت ونچر استفاده مینمایند.
زمانی که یک شرکت تجاری به طرف مقابل خود در کشور دیگری حق استفاده کامل یا قسمتی از دارایی های نامشهود خود را میدهد از قرارداد لیسانس استفاده کرده است که حتما باید مدت زمان این نوع قرار داد کاملا شفاف و واضح بیان گردد.
در قرار داد کلید در دست با دو طرف کارفرما و پیمانکار رو به رو هستید. طی این قرار داد طرف اول که کارفرما محسوب می شود تمام مسئولیت اجرای یک پروژه را به طرف دوم که پیمانکار می باشد واگذار می کند و طی فرایند اجرا کارفرما هیچ گونه دخالتی در اجرای پروژه ندارد و پیمانکار هم متعهد می شود پروژه را طبق توافق مکتوب با کارفرما در قرار داد کلید در دست تحویل دهد.
عمدتا قراردادهای احداث، بهره برداری و انتقال بین سازمان های بزرگ با دولت منعقد میشود. در این نوع از قرارداد، دولت کارفرما بوده و شرکت طرف قرارداد پیمانکار محسوب میشود. معمولا در ساخت پروژه های اجرائی چون ساخت سد، اتوبان، پالایشگاه ها و … از این سبک از قرارداد استفاده میگردد.
عملیات تجاری مانند حمل و نقل کالا در واردات و یا صادرات به دلیل وجود ریسک بالا، نیاز به بیمه دارد و غالبا بیمه گر و بیمه گزار در کشورهای مختلف سکونت دارند که در این حالت از قرارداد بیمه بین المللی استفاده میشود.
هر یک از قراردادهایی که در این بخش بصورت گذرا مورد اشاره قرار گرفت نیاز به ذکر جزئیات فراوان داشته و دارای پیچیدگیهای زیاد است که در تنظیم آن ها باید دقت زیادی به خرج داد. برای دریافت مشاوره در خصوص عقد قراردادهای بین المللی یا بررسی مسائل حقوقی در عرصه تجارت بین الملل با واحد حقوقی باشگاه تجار ایران و قاره آفریقا در ارتباط باشید.
به بهترین پیشنهاد در مراسم ویژه ای هدیه نفیسی تقدیم خواهد شد
ایران : تهران ، خیابان فتحی شقاقی ، بین یوسف آباد و ولیعصر پلاک 19
آفریقای جنوبی : ژوهانسبورگ ، اوکلـند پارک ، خیابان اسـتریتلی ۱۹