انواع روش های پرداخت بین الملل

همان گونه که در دو روش پرداخت قبلی مورد بررسی قرار دادیم، در هر دو روش قبل، یکی از طرفین معامله متحمل ریسک زیاد در معامله بود و به طرف مقابل اعتماد زیادی می کردند. اگر طرفین معامله تمایل داشته باشند که از ریسک کل معامله کاهش دهند و تهدیدات آن را به صورت متعادل، متساوی و مناسب تسهیم شوند، باید به اجبار راه های دیگر پرداخت را استفاده کنند.

یکی از روش های مدرن در معاملات بازرگانی بین المللی وصولی ها هستند که در عرف بانکی بازرگانی ایران این روش، تحت عنوان براتی یا واردات با روش «ثبت سفارش براتی در بانک» شناخته می شود. در دو روش ذکر شده در قبل، بانک ها نقشی در بررسی نمودن سند ها نداشتند در حالی که در این روش بانک ها علاوه بر انتقال وجوهات، وظیفه بررسی اسناد را نیز به عهده دارند.

این روش به این صورت عمل می کند که فروشنده کالا را به مقصد خریدار ارسال کرده، ولی اسناد را مستقیم برای او نمی فرستد، بلکه اسناد بازرگانی از جمله بارنامه، فاکتور، گواهی مبداء، لیست عدل بندی و دیگر اسناد را به همراه یک دستور العمل مشخص برای بانک تعیین شده ارسال می کند و از بانک مشخص شده درخواست می کند در صورتی که خریدار تعهدات خود را در پرداخت، قبول برات را به انجام برساند، اسناد را به وی تحویل بدهد.

 این روش از روش های قبلی، پیشرفته تر می باشد و برای اولین بار در سال ۱۹۵۶، کمیسیون بانکی اتاق بازرگانی بین المللی، مقررات متحد الشکل وصولی ها را با عنوان نام “مقررات متحد الشکل برای وصول اسناد تجاری” منتشر نمود. این مقررات در سال های ۱۹۶۷ و ۱۹۷۸ به دلیل نیاز و هماهنگی با تغییرات و تحولات سایر بخش ها به خصوص ارتباطات و حمل و نقل مورد بررسی و تجدید نظر قرار گرفتند و به نام «مقررات متحد الشکل وصولی ها» منتشر شدند.  سرانجام در سال ۱۹۹۵، این مقررات پس از تجدید نظر با قوانین متحد الشکل اعتبارات اسنادی هماهنگ شدند.  

مقررات متحد الشکل وصولی ها ، با قابلیت اجرایی از سال ۱۹۹۶ در نشریه شماره ۵۲۲ اتاق بازرگانی بین المللی، منتشر شد و در حال حاضر جاری می باشند (زمانی فراهانی. ص ۲۹۲). طبق مقررات متحد الشکل وصولی ها ۵۲۲ URC وصولی(COLLECTION)   یعنی انجام امور مربوط به اسناد توسط بانک ها طبق دستورالعمل های دریافت شده برای:

• 
   حصول پرداخت یا قبولی
  •    تحویل اسناد در قبال پرداخت یا در مقابل قبولی
  •     تحویل اسناد بر اساس تعاریف و شرایط دیگر

همان طور که بیان شد ملاحظه می شود که طبق تعریفی که ۵۲۲ URC از وصولی نموده است عمل وصولی باید توسط بانک ها انجام پذیرد. از این منظر ممکن است وصولی را بدین گونه نیز بتوان تعریف کرد که در بازرگانی بین المللی فروشنده یا صادرکننده  وصول وجه محصولات صادر شده را طبق دستورالعمل مشخص، دقیق و روشنی به بانک اعلام می کند که در این صورت بانک نسبت به وصول وجوه از خریدار اقدام کرده و اسناد کالا را به او تحویل می دهد تا خریدار قادر باشد کالای خود را از گمرک ترخیص کند.

غالبا وصولی ها به شکل برات ارزی ارسال می شوند. به موجب سند برات شخص حقیقی یا حقوقی به طرف حساب خود، فرمان پرداخت مبلغ مشخصی را به صورت عند المطالبه (به رویت) می دهد که می بایست یا در سر رسید مشخص شده در وجه حامل یا به حواله کرد او به شخص ثالثی پرداخت نماید. دهنده برات یا برات کش به صادرکننده سند برات گفته می شود و فردی که وجه برات را می بایست دریافت نماید، دارنده برات یا برات دار می نامند و شخصی که وجه برات را می بایست پرداخت نماید، گیرنده برات یا برات گیر گفته می شود.