اینکوترمز چیست؟
دراین بخش از آموزش اینکوترمز 2020 به مبحث اینکوترمز چیست؟ می پردازیم. در ترجمه متن کامل اینکوترمز، مفهموم آن اصطلاحات بازرگانی بین الملل و مخفف International Commercial Terms می باشد.
اما اینکوترمز یعنی چه؟ در حقیقت تدوین آن از دهه 1920 میلادی شروع شد و در سال 1928 جزوه آن با عنوان “شرایط تجاری توسط اتاق بازرگانی بین الملل” منتشر گردید. بعدها این جزوه مبنای انتشار اینکوترمز 1936 شد. اتاق بازرگانی بین الملل در سال 1396 با تدوین شرایط بازرگانی بین الملل اینکوترمز (INCOTERMS) نحوه تقسیم هزینه ها در تجارت، مسئولیت های طرفین معامله و ریسک های آن را بین دو طرف در چارچوب تعدادی قاعده استاندارد و مشخص وضع نمودند. که در نتیجه آن، شرایطی به نام اینکوترمز شهرت یافت. که از قبل 1936 شش قاعده داشت.
قواعد اینکوترمز در واقع پاسخ به راه حل های مختلف از قبل تفکر شده برای سامان بخشیدن و استاندارد کردن روابط طرفین می باشد. در زبان فارسی برخی از اساتید تجارت بین الملل، آن را به شرایط بازرگانی بین الملل و بعضی دیگر به اصطلاحات بازرگانی بین الملل ترجمه کرده اند.
بعدها اینکوترمز در سال های آینده، مورد تجدید نظر قرار گرفت و در چارچوب
اینکوترمز 1953 ، شامل هشت قاعده
اینکوترمز 1967 ، شامل ده قاعده
اینکوترمز 1976 ، شامل یازده قاعده
اینکوترمز 1980 ، شامل چهارده قاعده
اینکوترمز 1990 ، شامل سیزده قاعده
اینکوترمز 2000 ، شامل سیزده قاعده
اینکوترمز 2010 ، شامل یازده قاعده
و در نهایت اینکوترمز 2020 ، شامل یازده قاعده
به جهت تطابق با متد های رایج تجارت بین المللی، شکل گرفت.
همان گونه که مطرح گردید دیدیم که در سال های گذشته اینکوترمز، هر ده سال یک مرتبه مورد بازنگری قرار گرفته است، در صورتی که واضح و مبرهن است که تجارت یا موارد مربوط به تجارت فقط در بازه زمانی مشخصی به اصلاح نیاز ندارد، و اصلاحات و ویرایشات آن به صورت بازه های ده ساله تصادفی بوده است و ممکن است در آینده این بازه تغییر یافته، یعنی کمتر از ده سال یا بیشتر از آن شود. و نکته ای که حائز اهمیت می باشد این است که اصلاحات اینکوترمز در بازه های زمانی کوتاه تر به اعتبار آن آسیب می زند و مقبولیت آن توسط بازرگانان و تجار بین الملل کاهش می یابد
در حقیقت نسخه اول آن بر مشخص کردن مکان تحویل تمرکز داشت، مثلا تحویل کالا در کنار کشتی یا لبه کشتی، تحویل کالا در مکان فروشنده و چندین قاعده بیشتر.
پس از جنگ جهانی دوم و در راستای شکل گیری اتحادیه اروپا، اولین اصلاح و بازنگری اینکوترمز در سال 1953 انجام گردید. در آن زمان حمل و نقل ریلی به شدت مورد توجه و استفاده قرار می گرفت در نتیجه نیاز به ایجاد قواعد مرتبط با روش های حمل بسیار اهمیت پیدا کرد. برای رفع این گونه الزامات در سال 1953، دو قاعده با عنوانFOT (Free on Truck) و(free on rail) FOR در اینکوترمز مطرح گشتند و پس از آن در سال 1976 قاعده دیگری مخصوص حمل هوایی به نام(free on board airport) FOB Airport نیز به قواعد اینکوترمز اضافه گردید.
با توجه به توضیحات داده شده تا حدودی به سوال اینکوترمز چیست؟ پرداخته ایم.
طی نسخه سال 1990 کلیه قواعدی که مخصوص یه متد حمل بود به استثنای قواعد ویژه حمل دریایی، حذف گردیدند. در واقع در آن سال قاعدهFCA (Under the Free Carrier) که نخستین بار در سال 1980مطرح شده بود، جایگزین حذفیات شد. در نهایت قاعده FCA ، در سال 1990 مورد اهمیت و استفاده بیشتری قرار گرفت.
به مرور با افزایش استفاده از سایر روشهای حمل مانند حمل غیر دریایی و توجه به موضوع بیمه قاعده های CIP (Carriage and Insurance Paid To) و CPT (carriage paid) طرح شدند که قانونا برای همه روش ها قابل استفاده هستند اما چون دو قاعده دیگری به نام های CFR و CIF مخصوص حمل دریایی وجود دارند، دو قاعدع قبلی برای حمل غیر دریایی استفاده می گردد.
پس از آن در سال 1967 بر اساس قواعدی فروشنده موظف بود که محصولات را تا مقصد برساند و خطرات و هزینه های آن را نیز متقبل شود. با این حال در قاعده گروه C فروشنده هزینه ها را تا مقصد، پرداخت می نمود ولی مسئولیت ریسک های آن را نمی پذیرفت، که در سال 1967 در دسته D فروشنده ریسک معاملات تا مقصد را نیز متعهد گردید.
– ایجاد ضوابط و رویه های مشخص برای نظام بخشیدن به تبادلات بین المللی
-قاعده و مبنای پایه ای و مهم جهت تحلیل و تفسیر روابط در تجارت
-رفع و کاهش اختلاف و تنش بین طرفین معامله
-تعیین نمودن مسئولیت هر یک از طرفین در اجرای مسیر معامله
-تسهیلات معاملات و مبادلات بین المللی
-جاری و حاکم نمودن قواعد و قوانین برابر و یکسان در محاکم قضایی
بر خلاف اینکه اینکوترمز تلاش می کند وظایف و مسئولیت های طرفین معامله را در هر تبادل یا خرید و فروش مشخص کند، اما به موارد ذیل مرتبط نمی شود و ورود نمی نماید.
-حق مالکیت معنوی محصولات و انتقال مالکیت آن ها از فروشنده به خریدار
-حق مالکیت محصول و زمان انتقال آن مالکیت از طرف فروشنده به طرف خریدار
-اینکوترمز قوانین تحویل کالا را تفسیر نمی کند.
-تعهد هر طرف در اعتبار سندی و حفظ و نگهداری از محصولات و کالاها
-تاثیرات موارد پیش بینی نشده در اجرای مسئولیت و رهایی و معاف (یا آزادی یا خلاصی) از اجرای تعهدها در این مواقع
دلیل اصلی بازنگری ممتد آن، نیاز به انطباق آن با روش های رایج تجارت روز می باشد. در حقیقت مراحل متعدد تبادلات تجاری و ابزارهای اجرایی هر مرحله با گذشت زمان تغییر و تکامل یافته در نتیجه بازنگری آن امری ضروری و اجتناب ناپذیر تلقی می گردد. همچنین تغییرات اعمال شده در اجرای مسیر تجارت در جنبه های مختلف از جمله مورد توجه قرار گرفتن روش های حمل گوناگون در بازه های زمانی مختلف، به وجود آمدن تجارت الکترونیکی، اختراع کانتینرها ، انواع روش های پرداخت پیشرفته، اسناد و اعتبارات اسنادی مورد نیاز ، تکامل انواع بیمه حمل و نقل به مرور زمان، بازرسی محصولات و کالاها و دیگر گام های تجارت، تجدید نظر و بازنگری اینکوترمز را به امری ضروری بدل کرده است. که بازنگری اینکوترمز در سال های اخیر به صورت اتفاقی و توافقی بین اعضا هر ده سال یک بار در سال های 1980، 1990، 2000 و 2010 انجام شده است، قابل یاد آوریست که امکان دارد این روند بازه های زمانی ده ساله در سال های آتی تغییر یابد.
در تفسیر اینکوترمز تعدادی از موارد نقض قرارداد تحلیل می گردد، اما نحوه برخورد یا نتیجه آن موارد تحلیل نمی شود. ( به استثنای انتقال زودتر از موعد ریسک ها از فروشنده به خریدار) کوتاهی خریدار برای دریافت کالا یا عدم هماهنگی جهت معرفی شرکت حمل کننده در دسته F از جانب خریدار در زمان تعیین شده، از جمله این موارد می باشد. برخلاف تصور عموم که فکر می کنند در زمان اجرای قرارداد، اینکوترمز مشکلات را حل و فصل می کند، در حالی که اینکوترمز پیامدهای نقض قرارداد را بررسی نمی کند.
هنگام شرایط فورس ماژور و به تأخیر افتادن شرایط قرارداد بیشتر از زمان مقرر گردیده در قرارداد (به صورت کلی شش ماه) ، قرارداد ممکن است فسخ شود. و در این گونه شرایط، طرفی که دچار فورس ماژور شده است در قدم اول می بایست زیان یا تبعات ناشی از شرایط را به حداقل سطح ممکن برساند و در قدم بعدی با اسناد مثبته دال بر وقوع شرایط فورش ماژور طرف دوم را آگاه نماید.
به عنوان بازرگان و تاجر بین المللی باید بدانیم که اینکوترمز به انتقال مالکیت و مسائل مربوط به مالکیت معنوی کالا نمی پردازد و همچنین به امور قضایی و حل و فصل اختلافات نیز ورود نمی کند.
