سامانه کارنه تیر (CARNET TIR) سندی گمرکی است. این سند برای ترانزیت بین المللی کالا در کشور مبدا صادر می گردد. و به موجب آن کالا به صورت پلمپ شده، از خاک کشورهای بین راه عبور می کند
کارنه تیر موافقت نامهای بینالمللی برای تسریع در ترابری و عبور کالا از کشور ثالث برای نیل به مقصد است. کارنه تیر سند بینالمللی ترانزیت زمینی که طبق مقررات کنوانسیون تیر نام گمرکخانههای مجاز مبدأ و مقصد و راههای مجاز عبور کالا ی ترانزیتی توسط مقامات گمرکی از قبل مشخص گردیده است. و کالا ی تحت صحابت آن در هنگام ورود به مرز نیاز به تشریفات گمرکی ندارد.
کشورهایی که به این عهدنامه میپیوندند باید مؤسسهای را مسئول صدور مجوز (carnet) کنند. تا وسایط نقلیه با ارائه این مجوز بدون انجام تشریفات گمرکی از کشورهای سر راه بگذرند. این عهدنامه در سال ۱۹۴۹ به امضا رسید.
كنوانسيون مذكور پانزده سال بعد و پس از دوبار اصلاح، در سال 1975 جای خود را به كنوانسيون گمركی راجع به حمل و نقل بين المللی كالا تحت پوشش سامانه كارنه تير (كنوانسيون تير 75) داد. در واقع حاصل عملكرد كنوانسيون قبلی است. از پيشرفت های صنعتی و شرايط در حال تغيير حمل و نقلی و گمركی معاصر به منظور افزايش كارآمدی سيستم و كاهش پيچيدگی های آن و در عين حال ايجاد ايمنی گمركی بيشتر و تسهيل امكان استفاده از كانتينر كه در دهه 60 ميلادی پا به عرصه وجود گذاشته بود.
كنوانسيون اصلاحی از سال 1977 جانشين كنوانسيون تير 1959 و لازمالاجرا است. در حال حاضر به تعداد 58 کشور به صورت فعال از این سیستم استفاده می نمایند.
در حمل و نقل بین المللی جاده ای، وسایل نقلیه و کالا ها برای عبور (ترانزیت) از خاک هر کشور باید در مرز ورودی، پس از تنظیم اظهارنامه ترانزیت مورد بازرسی گمرکی قرار گیرد و صاحب کالا بسته به مقررات داخلی آن کشور سپرده نقدی یا ضمانت نامه تودیع کند و در اظهارنامه متعهد شود که کالا تا موعد مقرر در پروانه ترانزیت از مرز خروجی تعیین شده خارج خواهد شد.
در اغلب موارد این تشریفات گمرکی سبب تاخیر و معطلی وسیله نقلیه می شود و هزینه های اضافی به بار می آورد، ضمن اینکه احتمال دارد کالا در این میان خسارت دیده یا سرقت شود.
به منظور تسریع در حمل و نقل بین المللی، کاستن از تشریفات گمرکی و جلوگیری از خسارت های احتمالی در جریان ترانزیت بین المللی کالا، کنوانسیونی تحت عنوان ( کنوانسیون گمرکی مربوط به حمل و نقل بین المللی کالا در جاده ها تحت کارنه های تیر ) به ابتکار اتحادیه بین المللی حمل و نقل جاده ای در سال ۱۹۵۹ منعقد شد که در سال ۱۹۷۵ جای خود را به کنوانسیون دیگری با همین عنوان داد.
طبق این کنوانسیون سندی برای ترانزیت بین المللی کالا صادر می شود که کارنه تیر یا دفترچه تیر نام دارد و بدین منظور اعضای کنوانسیون موظف هستند، سازمانی را برای صدور کارنه تیر و تضمین پرداخت هزینه های ناشی از تخلفات از مقررات کنوانسیون تعیین کنند.
در حمل و نقل بین المللی جاده ای، وسایل نقلیه و کالا ها برای عبور (ترانزیت) از خاک هر کشور باید در مرز ورودی، پس از تنظیم اظهارنامه ترانزیت مورد بازرسی گمرکی قرار گیرد و صاحب کالا بسته به مقررات داخلی آن کشور سپرده نقدی یا ضمانت نامه تودیع کند و در اظهارنامه متعهد شود که کالا تا موعد مقرر در پروانه ترانزیت از مرز خروجی تعیین شده خارج خواهد شد.
در اغلب موارد این تشریفات گمرکی سبب تاخیر و معطلی وسیله نقلیه می شود و هزینه های اضافی به بار می آورد، ضمن اینکه احتمال دارد کالا در این میان خسارت دیده یا سرقت شود.
به منظور تسریع در حمل و نقل بین المللی، کاستن از تشریفات گمرکی و جلوگیری از خسارت های احتمالی در جریان ترانزیت بین المللی کالا، کنوانسیونی تحت عنوان ( کنوانسیون گمرکی مربوط به حمل و نقل بین المللی کالا در جاده ها تحت کارنه های تیر ) به ابتکار اتحادیه بین المللی حمل و نقل جاده ای در سال ۱۹۵۹ منعقد شد که در سال ۱۹۷۵ جای خود را به کنوانسیون دیگری با همین عنوان داد.
طبق این کنوانسیون سندی برای ترانزیت بین المللی کالا صادر می شود که کارنه تیر یا دفترچه تیر نام دارد و بدین منظور اعضای کنوانسیون موظف هستند، سازمانی را برای صدور کارنه تیر و تضمین پرداخت هزینه های ناشی از تخلفات از مقررات کنوانسیون تعیین کنند.
سامانه كارنه تیر كه برای موسسات حمل و نقل مورد تایید و صرفا برای حمل جاده ای كالا صادر می شود، فرم استانداردی دارد. برای كالا های هر وسیله نقلیه، تركیبی از وسایل نقلیه (وسایل نقلیه متصل شده به یک دیگر) یا برای چندین كانتینر كه بر روی یک وسیله نقلیه یا تركیبی از آن ها بار شده اند، یک كارنه تیر صادر می شود كه فقط برای یك سفر معتبر است. بر روی كارنه شماره اسناد جدا شدنی برای كنترل گمركی و اسناد تصفیه برای عملیات حمل و نقل ذكر شده است.
تعداد برگه های كارنه تیر بر حسب تعداد كشورهای واقع بین مبدا و مقصد كالا بین حداقل ۶ و حداكثر ۲۰ برگ متفاوت است. این صفحات دارای شماره های ۱و۲ هستند كه آن ها را اصطلاحا وله (volet) می نامند و بر روی آن ها تمام مشخصات كالا ذكر می شود.
در صورتی كه كالا فقط بین یک گمرک مبدا و یک گمرک مقصد حمل شود كارنه باید حداقل دارای دو برگ برای كشور مبدا و دو برگ برای كشور مقصد و دو برگ برای هر كشوری باشد كه از آن عبور می كند، برای هر محل اضافی جهت بارگیری یا تخلیه دو برگ دیگر لازم است.
در صورت رعایت مقررات كنوانسیون، دارندگان كارنه تیر می توانند پس از پلمپ وسیله نقلیه در گمرک محل بارگیری یا در نزدیک ترین گمرک به این محل در كشور مبدا، بدون معطلی و بدون انجام تشریفات گمركی ناظر بر ترانزیت خارجی، كشورهای مختلف را پشت سر گذاشته و تا مقصد نهایی به راه خود ادامه دهند.
به عبارت دیگر، مقامات گمركی كشورهای بین راه الزامی ندارند وسیله نقلیه و كالا را مورد بازرسی كامل قرار دهند، مگر اینكه در موارد استثنائی انجام چنین بازرسی هایی ضرورت پیدا می كند كه در این صورت وسیله نقلیه مجددا پلمپ خواهد شد.
گرچه سامانه كارنه تیر، حمل كننده و صاحب كالا را از الزام به تنظیم اسناد گمركی كشورهای بین راه و تودیع سپرده یا ضمانت نامه ویژه ترانزیت معاف می دارد، ولی مانع اجرای محدودیت ها و نظارت هایی كه طبق مقررات داخلی این كشورها در زمینه های اخلاقی، بهداشتی و امنیت عمومی وجود دارد، نمی شود و وصول عوارضی را كه ممكن است به موجب همین مقررات پیش بینی شده باشد، منتفی نمی سازد.
مقامات گمركی ممكن است برای حمل كالا در قلمرو كشور متبوع خود محدودیت های زمانی برقرار كرده یا تقاضا کنند كه وسیله نقلیه مسیر مشخصی را طی كند یا برای جلوگیری از سوء استفاده، لازم تشخیص دهند كه وسیله نقلیه به هزینه حمل كننده همراهی (اسكورت) شود.
طبق كنوانسیون تیر موسسه ضامن، تعهد می كند كه در صورت تخلف دارنده كارنه تیر از مقررات این سند، حقوق و عوارض گمركی متعلق به كالا و هرگونه عوارض تاخیر، بهره های مربوط را طبق قوانین و مقررات كشوری كه جرم در آن واقع شده بپردازد. البته این تضمین رفع مسئولیت اشخاصی نیست كه از مقررات كنوانسیون تیر تخلف كرده اند.
مسئولیت ضامن در قبال مقامات یک كشور عضو كنوانسیون فقط از زمانی آغاز می شود كه كارنه تیر از طرف مقامات گمركی آن كشور مورد قبول قرار گرفته باشد؛ به علاوه مسئولیت موسسه ضامن تنها در قبال كالا هایی نیست كه در كارنه ذكر شده اند، بلكه شامل كالا هایی نیز می شود كه در كارنه گنجانده نشده ولی به طور غیرقانونی در قسمت پلمپ شده وسیله نقلیه یا كانتینر قرار دارند.
نکته 2:زمانی كه مقامات گمركی كشوری بدون قید و شرط كارنه تیر را تصفیه می كنند، دیگر نمی توانند از موسسه ضامن مبالغ فوق الذكر را مطالبه كنند، مگر اینكه مقاصا حساب مجعول باشد. |
درسیستم تیر، این امکان دیده شده که کالا تحت پوشش دفترچه تیر( کارنه تیر ) از طریق جاده حمل و بدون ارائه تضمینات اضافی نزد گمرکات بین راهی از یک گمرک خانه در مبدأ تا یک گمرک خانه مقصد ادامه یابد
امکانات بهتر برای حمل و نقل و تجارت
کاهش هزینههای جادهای و همین طور کاهش تاخیر در عملیات سیستم ترانزیت تیر
امکانات حرکت کالا طبق روشهای یک شکل و استاندارد شده در کنترل و نظارت
کنترل و نظارت گمرکی مشابه تحت مفاد کنوانسیون تیر
ارتقا و توسعه حمل و نقل بینالمللی جادهای و همین طور تجارت بینالملل
برای صنعت حمل و نقل، کالا با حداقل دخالت مقامات ذیصلاح در مرزها عبور میکند
کاهش در تاخیر و هزینه ترانزیت کالا
اسناد ساده و استاندارد شده نیاز به ارائه تضمینات گمرکی در مرزهای ورودی برای گمرک
حقوق و عوارض گمرکی تا سقف ۵۰۰۰۰ دلار در سیستم تیر تضمین شده
فقط شرکتهای حمل و نقل واجد شرایط مجاز به استفاده از سیستم تیر میباشد که این کار سبب افزایش امنیت سیستم میشود
نیاز کنترل فیزیکی کالا در مسیر ترانزیت کاهش مییابد
ارائه امکانات بهتر جهت کنترل اسناد و مدارک توسط گمرک
سیستم تیر بر 6 پایه اصلی پایه گذاری شده است که عبارتند از:
یکی از سرویس هایی که توسط اتاق صنایع، معادن و بازرگانی ایران برای رسیدگی به سوالات مراجعین، سرویس فوریت های تیر است. سوالات مربوط به نحوه اجرای کنوانسیون تیر، از طریق تلفن ، نمابر و ایمیل مطرح می شوند .
کارنه تیر شامل صفحه روی جلد سامانه کارنه تیر ، مانیفست زردرنگ کالا غیر گمرکی ، یک جفت وله های سفید و سبز )با ته سوش های مربوطه( ، گزارش تائید شده و جلد آخر با ته چک جداشدنی می باشد . کارنه تیر 6 و 14 وله موجود می باشد. هر عملیات تیر به یک جفت وله ) 1 برگ سفید و 1 برگ سبز( نیاز دارد
برای اینکه بتوانیم به درک بهتری از استفاده از این کنوانسیون حمل و نقل بین المللی برسیم باید آگاه باشیم که چه کسی مسئول است، چه موقع بار ترانزیت می شود ، چه چیزی تحت فرایند ترابری قرار میگیرد را و طی چه اقداماتی بار از مبدا به مقصد می رسد .
برای مثال مشخص می کنیم که در طول مسیر از کدام کشورها و ادارات گمرک عبور می کنیم .
بر اساس قانون یکسان سازی تشریفات ورود و خروج کالا و خدمات از کشور مصوب ۸۳/۱/۱۷ مجلس شورای اسلامی ، کلیه وارد کنندگان و صادر کنندگان اعم از وزارتخانه ها و موسسه ها و شرکت های دولتی و غیردولتی و نهادهای عمومی غیر دولتی و کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی و موسسات خیریه موظفند کالا های وارداتی و صادراتی خود را با تسلیم اظهارنامه گمرکی و انجام تشریفات لازم از اسکله ها، فرودگاه ها و مرزهای مجاز فوق مطابق با دستورالعمل های گمرک ایران وارد و یا صادر نمایند، در غیر این صورت مشمول مقررات قاچاق کالا خواهد.
برای ثبت سامانه کارنه تیر از یک سیستم off line application استفاده می شود. برای ثبت کارنه تیر بازرگان دیگر دخیل نیست. و شرکت حمل و نقل است که وارد کار می شود. و با مراجعه به اتاق فرم های پرکردنی را تکمیل و تحویل می دهد. این سیستم با سیستم iriv در ژنو sink است. فتوگرافی در سامانه کارنه تیر انجام می شود. و گواهی قبولی نیز در همین سیستم انجام می گردد.
کارنه تیر هنوز به طور کامل سیستمی نیست. و در آینده ای نه چندان دور این سیستم توسعه و راه اندازی خواهد شد.
لینک منبع از سایت کارنه تیر
به بهترین پیشنهاد در مراسم ویژه ای هدیه نفیسی تقدیم خواهد شد
طبق تصمیم هیأت مدیره و با توجه به تحریم های روزافزون بین المللی علیه ایران، دفتر ایران از شهریورماه 1402 تا اطلاع ثانوی تعطیل می باشد و فعالیت ها از طریق دفتر دبی انجام می پذیرد. جهت هر نوع هماهنگی و ارتباطات با مدیر توسعه بازرگانی به شماره 09372541515 تماس بگیرید.
آفریقای جنوبی : ژوهانسبورگ، خیابان بیرز ناود، پانوراما درایو 121